Fin da la navigaziun principala
Entschatta dal navigatur
«Ranz des vaches» – il clom da la pastriglia
Descripziun
«Lioba, lio-o-o-ba…». Sche questas paucas silbas vegnan intunadas il dretg mument al dretg lieu cumenza a batter il cor patriotic da «tut las Svizras e da tut ils Svizzers» ed els sa sentan tuttenina sco in pievel da frars e da soras. Dapli na dovri betg en l'ustaria u en la tenda da festa, e gia audan ins a tunar ils magiels ed ils tschaduns ed il refrain vegn scandà «lè chenayirè van lè premirè», quai che vul dir en il dialect da la Gruyère che quellas vatgas che portan las stgelleras – las «Sonnaillères» – van ordavant en retscha. Er sch'ella vegn savens mo sbragida, è la Lioba la chanzun la pli populara dals Confederads. Gia a partir dal 16avel tschientaner è documentà quest chant da laud dals signuns. Oriundamain annunziava el en bleras cuntradas ruralas il temp da mulscher, il return en stalla u la stgargiada d'alp. El è vegnì chantà a las gronda festas popularas, è stà dapi l'onn 1819 part da la festa da la vendemia da Vevey ed è alura daventà bainbaud il punct culminant da tala. Ses patriotissem entusiasmant ha laschà daventar quest clom da la pastriglia ina part da la cultura populara da la Svizra. El è vegnì surpiglià en il repertuar dals signuns ed è daventà ina chanzun populara, uschia ch'el ha bainbaud fatg part dals mitus da fundaziun da la Confederaziun svizra. Schizunt gronds cumponists èn s'inspirads dad el per lur motivs pastorals, tranter els Beethoven, Liszt e Wagner, e tenor Rousseau duai el schizunt avair tutgà uschè fitg ils mercenaris svizzers e sveglià en els il «delirium melancholicum», l'encreschadetgna, ch’els èn perfin desertads. Quai mussa bain la magia che quest clom ha per noss cumpatriots!
Gallaria d'illustraziuns
Documents sonors
Le chant du ranz des vaches par le chœur des Armaillis de la Gruyère, tiré de: Ecoute Gruyère © Choeur des Armaillis de la Gruyère
Referenzas e dossier
- Publicaziuns
Sabine Carruzzo-Frey, Patricia Ferrari-Dupont: Du labeur aux Honneurs, quatre siècles d'histoire de la Confrérie des Vignerons et de ses fêtes, Corbaz, Montreux 1998, 268 p.
Rencontres folkloriques internationales de Fribourg (Ed.) : La musique traditionnelle en Suisse. Chansons nationales, ranz de vaches et coraules. De l'alpage au salon (Colloque des Rencontres folkloriques internationales de Fribourg), Fribourg, 30 août et 4 septembre 1982. Fribourg, 1982
Guy S. Métraux : Le ranz des vaches. Du chant de bergers à l’hymne patriotique. Lausanne 1998
Jules Nidegger : Ayôba por ario. Etude détaillée et critique du «Ranz des vaches» de la Gruyère. Bulle, 1984
- Multimedia
«L'Oreille du monde : Le ranz des vaches ou la métaphore helvétique», micro-trottoir réalisé par Serge Schmidt, Catherine Egger et François-Denis Rauss le 3 juillet 1980 à Bulle. Archives de la Radio et Télévision de la Suisse (RTS)
Le ranz des vaches de la Gruyère
Clément Castella
1907 entstand in Berlin eine Aufnahme des Greyerzer Kuhreihens, gesungen von Clément Castella
Ref. Schweizerische Nationalphonothek:
HR4431 Tr. A
- Dossier
- Ranz des vaches
description détaillée Ultima modificaziun: 22.06.2018
Dimensiun: 400 kb
Tip: PDF
- Ranz des vaches