Fin da la navigaziun principala
Entschatta dal navigatur
Chantar dals Retgs
Descripziun
Enturn Bavania, ils 6 da schaner, van gruppas da scolaras e scolars en las regiuns catolicas sco Trais Sontgs Retgs d'ina chasa a l'autra. En ina u en pliras vuschs chantan els chanzuns veglias e novas dals Trais Sontgs Retgs – tranter quellas er melodias religiusas che dateschan fin il 17. tschientaner. La cumparsa dals Trais Retgs che vegnan savens accumpagnads d'in portastaila, da servients u da schuldads, ed er la data dal chantar dals Retgs varieschan da vischnanca a vischnanca. En costums da tuttas colurs e cun curunas traglischantas chaminan els tras la notg. La staila fixada vi d'in fist è per regla movibla ed illuminada endadens. Empè da donaziuns en natiralias rimnan ils stailers oz raps per sustegnair ovras d'agid per uffants u per cumprar dultscharias. In dals retgs scriva cun ina crida la benedicziun per la chasa CMB (latin "Christus Mansionem Benedicat": Cristus benedeschia questa chasa) vi da la trav da l'isch.
En il Grischun è l'usit derasà en Surselva, en il Surses, en la Val d'Alvra, en il district dal Plaun, a Vaz ed en il Mesauc. En las vals dal sid dal Grischun ed en il Tessin (per exempel a Capriasca) chantan ils Trais Retgs la saira la chanzun «Noi siamo i tre re» en las chasas. En singuls lieus ha er lieu ina chavaltgada («cavalcata»). La «Epifania» è er cumbinada cun in usit da canera: Cun stgellas e cun auters instruments vegn annunzià il cumenzament dal tschaiver. Er en auters chantuns da la Svizra vegn celebrà mintga onn il chantar dals Retgs en differentas furmas, uschia per exempel a Lucerna, a Rapperswil u a Wettingen sco gieus da Nadal.
Gallaria d'illustraziuns
Documents da video
Chantar dals Retgs a Rueras: La steila compara als retgs cun splendur © www.gloria.tv
Chantar dals Retgs a Sedrun: La steila compara als retgs cun splendur © www.gloria.tv, 8. Januar 2011
Chantar dals Retgs a Breil © RTR, 2011
Dreikönigssingen in Disentis/Mustér (© RTR, 6.1.2017)
Cagiallo: canto dei Re Magi (© Maurizio Cattaneo, 2018)
Documents sonors
Chantar dals Retgs a Curaglia (Medel): Nus essan ils sabis, vegnin digl Orient (Kurt Mikula) © Kurt Mikula/ Aufnahme: Björn Sundin, 8. Januar 2011
Referenzas e dossier
- Publicaziuns
Riscopriamo insieme «A cantà ra Befana». In: Mosaico. Periodico della Scuola Media di Tesserete no. 6 (dicembre). Tesserete, 1991
Babania, Buania. In: Dicziunari Rumantsch Grischun vol. 2, Ed. Società retorumantscha. Chur, 1947-1957
Franco Ferrari: Quando si andava a cantar la Befana. In: Giornale del Popolo, 7 gennaio 1997
Walter Heim: Volksbrauch im Kirchenjahr heute (Schriften der Schweizerischen Gesellschaft für Volkskunde Band 67). Basel, 1983
Alfons Maissen: Dreikönigsbräuche in der Surselva. In: Brauchtum, Handwerk und Kultur (Romanica Raetica 14). Ed. Societad Retorumantscha. Chur, 1998
Gion Arthur Manetsch: Ils treis sogns retgs en tiara romontscha. In: Das Jahr der Schweiz in Fest und Brauch. Zürich, 1981
Aldo Morosoli: Sulla via dei Re Magi. In: Rivista di Lugano no. 52, vol. 70. Lugano, 2008
Dietz-Rüdiger Moser: Bräuche und Feste durch das ganze Jahr. Gepflogenheiten der Gegenwart in kulturgeschichtlichen Zusammenhängen. Freiburg, 2002
Hans Moser: Volksbräuche im geschichtlichen Wandel. Ergebnisse aus fünfzig Jahren volkskundlicher Quellenforschung. München, 1985
Silvio Savi: Feste e tradizioni della Pieve Capriasca (Ticino). In: Schweizerisches Archiv für Volkskunde vol. 36. Basel, 1938
- Multimedia
Co glei stau a nus de car
Dreikönigslieder ...
Schüler von Zignau singen 1961 das geistliche Volkslied «Co glei stau a nus de car» auf
Ref. Schweizerische Nationalphonothek:
18BD1345 Tr. A1Nicola Arigoni, Mario Vicari: Documenti orali della Svizzera italiana. Capriasca, Val Colla e sponda sinistra del Cassarate, prima parte Capriasca. Ed. Centro di dialettologia e di etnografia. Bellinzona, 2016.
Riscopriamo insieme «A cantà ra Befana». In: Mosaico. Periodico della Scuola Media di Tesserete no. 6 (dicembre). Tesserete, 1991
- Dossier
- Chantar dals Retgs
descripziun detagliada Ultima modificaziun: 31.05.2018
Dimensiun: 195 kb
Tip: PDF
- Chantar dals Retgs