Martgà da taurs ed exposiziuns da muvel en la Svizra centrala

Dal temp medieval tardiv fin ditg en la moderna eran la pasculaziun e l'economia da latg en il territori (pre)alpin las furmas da cultivaziun predominantas da la Svizra centrala. En il center stevan las vatgas, ils vadels ed ils bovs. Martgads locals d'arments giugavan ina rolla impurtanta en quest sistem. Tras las associaziuns regiunalas e localas per l'allevament da la razza brina, ch'èn naschidas a la fin dal 19avel tschientaner, è sa sviluppada l'occurrenza da l'exposiziun da muvel. Quella n'aveva betg mo la funcziun d'in martgà d'animals e da martganzia, mabain serviva er sco concurrenza per ils megliers exemplars da razza. Er sche l'agricultura ha pers dapi ils onns 1950 ina gronda part da sia impurtanza, èn las exposiziuns da muvel restadas lieus d'inscunter bainvesids, surtut en ils territoris rurals da la Svizra centrala. Ed entant n'attiran ellas betg mo ils purs, mabain er auters circuls da la populaziun. Il martgà da taurs da razza il pli grond da la Svizra è il «Stierenmarkt» da Zug cun var 250 arments venals. El vegn organisà dapi l'onn 1898 da la Federaziun per l'allevament da la razza brina ed ha mintgamai lieu la mesemna e la gievgia da l'emprima emna cumplaina da settember. Il public, ils martgadants ed ils cumpraders vegnan natiers da tut las parts dal pajais e da l'exteriur vischin. Tras l'introducziun da l'inseminaziun artifiziala durant ils onns 1960 ha il martgà da taurs pers sia impurtanza funcziunala per ils allevaturs. Ma per millis abitants da Zug – che quai saja commerziants, banchiers, mastergnants u schizunt purs – è el in termin fix en il chalender d'occurrenzas.